Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc

 Trường mầm non Tuổi Thơ Trương Phước Thanh Thảo
 MỤC LỤC
 Trang
A. PHẦN MỞ ĐẦU............................................................................................ 1
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ...................................................................................1
II. PHẠM VI VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU................................................2
B. PHẦN NỘI DUNG ......................................................................................2
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN ..........................................................................................2
II. THỰC TRẠNG ...........................................................................................3
1. Thuận lợi ......................................................................................................3
2. Khó khăn ......................................................................................................4
III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4 – 5 TUỔI HỌC TỐT HOẠT ĐỘNG 
GIÁO DỤC ÂM NHẠC ....................................................................................4
1. Biện pháp ......................................................................................................4
2. Lên kế hoạch cụ thể, phong phú, sáng tạo hình thức tổ chức rèn trẻ trong giờ 
hoạt động ..........................................................................................................9
3. Giáo viên học tập, bồi dưỡng kiến thức và phong cách dạy giáo dục âm 
nhạc ..................................................................................................................12
4. Kết hợp với phụ huynh .................................................................................16
IV. KẾT QUẢ .................................................................................................17
C. BÀI HỌC KINH NGHIỆM VÀ KIẾN NGHỊ .............................................18
I. BÀI HỌC KINH NGHIỆM ..........................................................................18
II. KIẾN NGHỊ .................................................................................................18
Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc 1 Trường mầm non Tuổi Thơ Trương Phước Thanh Thảo
 Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm 
nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như: 
Ca hát, vận động, nghe hát, múa, chơi âm nhạc. Đặc biệt đối với trẻ 4- 5 tuổi, 
giáo dục âm nhạc đã đem lại cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc,
dần hình thành trong tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây 
là bước khởi đầu giúp trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết cách 
biểu diễn ở mức độ đơn giản. 
 Trong trường mầm non ca hát là 1 hoạt động được thực hiện thường xuyên 
liên tục và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, nó là cầu nối giữa hoạt 
động này với hoạt động khác và nó là nguồn tạo hứng thú mạnh mẽ nhất để trẻ 
tham gia vào các hoạt động. Tuy nhiên khi trẻ ca hát ta thường nhận thấy đôi lúc
có phần không chính xác về giai điệu hoặc về lời ca, thậm chí trẻ còn tự sáng 
tác lời không phù hợp với nội dung Mặt khác kỹ thuật hát của trẻ còn hạn chế 
về giọng, về hơi, về âm vực tiết tấu vì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật của 
bài hát. Ngoài ra cách phát âm của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra yếu, 
hơi thở ngắn, nông và đặc biệt sự phối hợp giữa tai nghe và giọng chưa thật chủ 
động do trẻ hát chưa có tính nghệ thuật. Trẻ còn rụt rè nhút nhát chưa tự tin thực 
hiên bài hát.
 Chính vì những lí do trên mà năm học này tôi đi sâu nghiên cứu những biện
 pháp để có cách tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc được tốt hơn. 
II. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
 Phạm vi nghiên cứu: Các cháu lớp 4-5 tuổi trường mầm non Tuổi Thơ 
Năm học 2017-2018
 Nhiệm vụ nghiên cứu: Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động 
giáo dục âm nhạc
B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÍ LUẬN
 Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Là 
khâu quan trọng đặt nền móng cho sự phát triển nhân cách con người. Căn cứ 
trước những yêu cầu nhiệm vụ là phát triển toàn diện nhân cách trẻ, chuẩn bị 
mọi mặt cho trẻ đến trường phổ thông. Mà nội dung chương trình giáo dục mầm 
non đã xây dựng một cách đầy đủ khoa học, phù hợp với đặc điểm phát triển 
tâm sinh lý của trẻ trong đó giáo dục âm nhạc đã góp phần không nhỏ trong việc 
Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc 3 Trường mầm non Tuổi Thơ Trương Phước Thanh Thảo
xuyên trao đổi với giáo viên về tình hình học tập của con em mình. 
2. Khó khăn
- Lớp đặt tại khu vực lẻ nên điều kiện cơ sở vật chất còn khó khăn. 
- Chưa có phòng âm nhạc cho trẻ hoạt động. 
- Năng khiếu về âm nhạc của giáo viên trong lớp còn hạn chế 
- Đa số trẻ cảm thụ âm nhạc còn hạn chế, nên việc truyền thụ âm nhạc cho trẻ 
còn gặp nhiều khó khăn. 
- Trẻ của lớp, có những cháu chưa đi học bao giờ, vì thế khó khăn trong việc rèn 
nề nếp học tập. Trẻ ở tuổi này có đặc điểm chóng nhớ nhưng lại mau quên.
- Sự phối hợp với phụ huynh cũng có nhiều khó khăn, nhiều phụ huynh còn 
chưa nhận thức đúng vai trò, tầm quan trọng, cũng như ảnh hưởng của bấc học 
mầm non đối với trẻ. Đa số phụ huynh của lớp làm nghề cạo mủ cao su, đi làm 
từ khuya nên có ít thời gian để quan tâm đến những mặt mạnh, yếu về khả năng 
âm nhạc của con em họ.
 III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4 – 5 TUỔI HỌC TỐT HOẠT 
 ĐỘNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC
1. Khảo sát khả năng của học sinh để có biện pháp rèn học sinh cho phù 
hợp
1.1 Khảo sát khả năng của học sinh
 Như chúng ta đã biết trong thực tế, khi muốn làm một việc gì, hay muốn 
giúp đỡ về ai đó hoặc nói về một điều gì đó, thì ít nhất chúng ta phải biết rõ về 
vấn đề đó để có cách giải quyết triệt để.
 Để làm được điều này, tôi tiến hành điều tra trẻ bằng cách trò chuyện cùng 
trẻ ở mọi lúc mọi nơi, với số lượng từ ba đến năm trẻ trong một lần trò chuyện. 
Muốn làm được điều này, tôi phải lên kế hoạch, tôi sẽ điều tra năm bé của mỗi 
tổ, với nội dung câu hỏi như sau: “Con có thích hát và biểu diễn văn nghệ 
không? Con thích bài nào nhất? Con có thích nghe nhạc và nghe hát không? 
Con thích tham dự trò chơi nào nhất?”
 Với việc làm như vậy tôi thấy trẻ trả lời rất tự nhiên có nhiều ý kiến khác 
nhau, đa số trẻ trả lời rất thích hát và biểu diển, nhất là những bài gần gũi với trẻ 
Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc 5 Trường mầm non Tuổi Thơ Trương Phước Thanh Thảo
 Muốn trẻ vận động được tốt thì cô phải tạo được hứng thú gợi cho trẻ hiểu 
được ý nghĩa của động tác, tác dụng của hoạt động nghệ thuật từ đó trẻ được 
luyện tập biểu diễn bằng tình cảm của mình một cách sâu sắc. Có nhiều hình 
thức để rèn trẻ làm tốt phần vận động. Có thể cô làm mẫu hoặc mời trẻ làm 
đúng, trẻ giỏi lên làm mẫu.
 Ví dụ: Vận động theo tiết tấu phối hợp 1-1, 2, 3 mời trẻ làm cùng với cô 
vừa làm vừa đọc theo. Khi làm thành thạo cô mới ghép vào bài hát.
 Tóm lại, qua cách rèn và làm mẫu, sửa sai, ôn luyện củng cố... Bằng nhiều 
hình thức thi đua, động viên khuyến khích, cho trẻ xem qua băng hình cho trẻ đi 
thăm quan để giúp trẻ hiểu, hứng thú và làm tốt hơn các nội dung trên. Trẻ 
mạnh dạn tự tin biểu diễn kết hợp với một số phong cách đơn giản nhưng ngộ 
nghĩnh. 
1.2.2. Đối với phần nghe hát 
 Với những trẻ chưa cảm nhận được sắc thái tình cảm qua phần nghe hát, 
nghe nhạc cần tiến hành cho trẻ nghe nhạc với các hình thức phong phú mang 
tính nghệ thuật cao hơn phù hợp với trẻ sẽ giúp trẻ cảm nhận được tốt giai điệu 
của âm nhạc.
 Khi cho trẻ nghe nhạc để cảm nhận được sắc thái tình cảm qua tác phẩm 
thì cô còn giới thiệu với trẻ về những bản nhạc. Có nhiều hình thức để cô giới 
thiệu, có thể dùng lời, đọc thơ, kể chuyện, hát những câu hát ru hoặc dùng tranh 
ảnh, đồ vật phù hợp để dẫn dắt vào nội dung bài hát. Với cách diễn đạt hấp dẫn 
của cô sẽ tạo được hứng thú cho trẻ yêu thích tác phẩm âm nhạc.
 Ví dụ: chủ điểm “Ngành nghề” khi dạy với đề tài: “Nghề nông” bài “Tía 
má em” tôi hóa trang thành bác nông dân để gây sự hứng thú cho trẻ, đồng thời 
giúp trẻ hiểu sâu sắc về nội dung bài hát và quý trọng công việc của bác nông 
dân. 
 Với những ca khúc cô trực tiếp hát cho trẻ nghe, khi hát cho trẻ nghe 1-2 
lần, trước khi hát cũng có thể cô giảng nội dung bài hát, bản nhạc hoặc nói về 
tính chất âm nhạc, đồng thời thể hiện cử chỉ điệu bộ động tác minh hoạ trang 
Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc 7 Trường mầm non Tuổi Thơ Trương Phước Thanh Thảo
 Việc sử dụng lời nói với trẻ là rất quan trọng trong việc giáo dục âm nhạc. 
Đặc biệt là dùng lời để dẫn dắt, để giới thiệu về nội dung bài múa sắc thái âm 
điệu, nhịp điệu, cảm nhận được tính chất âm nhạc, thì giáo viên phải giới thiệu 
bài mang lại hứng thú cho trẻ.
 Ví dụ: Dạy trẻ bài hát “Mừng sinh nhật”, cô cho trẻ chơi trò chơi “Trời tối 
trời sáng”. Cô đưa chiếc bánh kem và hỏi trẻ: Các con nhìn xem trên tay cô có 
gì đây? Bánh kem thường sử dụng vào những dịp nào? Cô đố lớp mình biết bài 
hát nào có liên quan đến chiếc bánh kem này?
 Ví dụ: Chuẩn bị cho trẻ tham gia vào ca hát “Ai thương con nhiều nhất”. 
Cô cần tạo dựng lên bức tranh về gia đình với hình ảnh đẹp và tình cảm yêu 
mến... Trẻ được xem tranh ảnh, nghe kể chuyện về gia đình, gợi lên cho trẻ tình 
cảm yêu mến gia đình. Qua hình thức kết hợp với nghe giai điệu âm nhạc sẽ là 
yếu tố tư duy trực quan giúp trẻ cảm nhận nghệ thuật. Từ đó khi ca hát không 
chỉ đơn thuần là ngân nga giai điệu lời ca mà hát với tình cảm chân thực từ lòng 
mê say, yêu mến.
 Bằng những lời nói nhẹ nhàng, dí dỏm, có ngữ điệu, có hình ảnh thể hiện 
được sắc thái biểu cảm khi cần thiết. Lời nói cuốn hút liên kết lôgic theo chủ đề 
từ đầu đến cuối tiết học. Đồng thời sử dụng phong cách tự nhiên động viên 
khuyến khích trẻ đã giúp trẻ vui sướng, hào hứng tham gia.
2.3. Trò chơi
 Như chúng ta đã biết trò chơi là một hoạt động chủ đạo của trường mầm 
non mà trò chơi âm nhạc là một trong nội dung yêu cầu để cung cấp kiến thức 
hoặc ôn luyện củng cố phát triển năng khiếu. Trò chơi thường ở trạng thái động 
và số lượng trẻ tham gia rất đông. Đồ dùng, đồ chơi phục vụ trò chơi luôn mới 
lạ hấp dẫn trẻ. Trong quá trình chơi trẻ phải luôn luôn tập trung chú ý theo dõi 
để giải quyết nhiệm vụ của trò chơi và hầu hết các trò chơi thường được tổ chức 
dưới hình thức thi đua nên rất gây hứng thú.
 Để có được trò chơi gây được hứng thú đối với trẻ. Tôi đã sưu tầm, cải 
biên và đưa ra một số trò chơi mới để áp dụng vào tiết dạy sao cho phù hợp với 
nhận thức của trẻ.
Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc 9 Trường mầm non Tuổi Thơ Trương Phước Thanh Thảo
hát mừng xuân; Trò chơi âm nhạc... tuỳ theo nội dung từng bài, từng chủ điểm 
để lựa chọn cho hợp lý.
 Ví dụ: Đối với chủ điểm “Ngành nghề” tôi tổ chức dưới hình thức 
“Chương trình bạn yêu âm nhạc” và tiến hành như sau:
 Tôi đi từ ngoài vào và nói “Xin chào tất cả các bạn tham gia vào chương 
trình bạn yêu âm nhạc trong ngày hôm nay, xin chúc các bạn mạnh khoẻ, thông 
minh, học giỏi và chiến thắng. Xin chân trọng giới thiệu thành phần ban giám 
khảo và người dẫn chương trình đó chính là tôi cô giáo Thanh Thảo xin các bạn 
dành một tràng pháo tay thật nồng nhiệt. Ở phần thi này các bạn phải trải qua 3 
phần thi, luật chơi như sau. Khi tôi ra câu hỏi, đội nào lắc chuông trước và trả 
lời đúng sẽ được 10 điểm ở mỗi phần thi xin mời 3 đội về vị trí của mình.
 + Phần thi thứ nhất : Kể tên những ngành nghề mà cháu biết và nói một vài 
đặc điểm về nghề đó như trang phục công việc đồ dùng...
 + Phần thi thứ 2 : “Ai thông minh nhất” Cô đưa ra yêu cầu hoặc hình ảnh 
về ngành nghề nào thì trẻ hát và vận động bài hát đó (trò chơi, ca hát và vận 
động).
 Phần nghe hát : Cô nói “Đến với chương trình ngày hôm nay tôi cũng rất 
vui và hào hứng, và sau đây xin góp vui với chương trình một bài hát”.
 Sau đó cho trẻ nghe bản nhạc dân ca, trò chuyện về nội dung bài hát, tên 
tác giả và tính chất âm nhạc. Đến cuối tiết học tôi thay mặt người dẫn chương 
trình và và ban giám khảo trò chuyện cùng trẻ đoán xem đội nào sẽ chiến thắng? 
Vì sao? Trẻ được tự do nhận xét sau đó cô động viên khuyến kích trẻ và thông 
báo trao quà cho tất cả các đội cùng tham gia.
 Với hình thức tổ chức trên tôi thấy tất cả trẻ rất hứng thú thích tham gia 
 vào giờ học tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng.
 Ví dụ: Đối với chủ điểm “Trường mầm non”.
 Nội dung chính: Dạy kỹ năng ca hát “cô giáo em”
 Nội dung nghe hát “Cô giáo miền xuôi”
 Trò chơi: Son mi 
 Tôi tổ chức như sau: Trước hết tôi cho đọc thơ “Cô giáo của con”
Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi học tốt hoạt động giáo dục âm nhạc 11